WETGEVING RONDOM DUE DILIGENCE

Risicomanagement is onderdeel van due diligence, de plicht om negatieve sociale en milieueffecten van bedrijfsactiviteiten te voorkomen of te beperken, voortkomend uit de OESO richtlijnen en UN Guiding Principles on Business and Human Rights.

Dit artikel geeft een overzicht van de actuele relevante gebeurtenissen in Europese landen met betrekking tot due diligence-wetgeving op het gebied van mensenrechten. Alleen aangenomen wetten of concrete stappen in de richting van een vorm van wetgeving worden hier genoemd. Alle informatie is afkomstig van de European Coalition for Corporate Justice.

Duitsland 
Juni 2021 - Op 11 juni 2021 heeft de Duitse Bondsdag de Supply Chain Due Diligence Act aangenomen, ook bekend als de Supply Chain Act. Deze zal vanaf 2023 van toepassing zijn op bedrijven met meer dan 3000 werknemers en vanaf 2024 op bedrijven met meer dan 1000 werknemers. Bedrijven moeten in het kader van de VN-richtlijnen voor het bedrijfsleven en de mensenrechten bepalen in welke mate hun bedrijfsactiviteiten de mensenrechten schenden in de toeleveringsketen. Verder moeten zij maatregelen nemen tegen de schendingen en klachtenmechanismen invoeren. Het Bundesamt für Wirtschaft und Ausfuhrkontrolle (BAFA) ziet toe op de naleving van de wet. 

Oostenrijk
Mei 2020 - Invoering in het parlement van de wet op de sociale verantwoordelijkheid in de (online) kledingsector - zorgvuldigheidseisen die de verkoop van met dwang- en kinderarbeid geproduceerde kleding en schoeisel moeten voorkomen.

Denemarken
Maart 2021 - Denemarken heeft verschillende initiatieven van maatschappelijke organisaties, maar (nog) geen wet inzake "Human Rights Due Diligence". Het land heeft met andere Noordse landen van gedachten gewisseld over de geplande EU-wet inzake de toeleveringsketen in maart 2021.  
Januari 2019 - Drie politieke partijen hebben, samen met de steun van 100 maatschappelijke organisaties, het vakverbond, de Deense consumentenraad en enkele bedrijven, een parlementaire motie ingediend met het verzoek een wetgevingsvoorstel te ontwikkelen over verplichte mensenrechten due diligence en bedrijfsaansprakelijkheid.

Frankrijk
Februari 2017 - De Duty of Vigilance is aangenomen, die van grote bedrijven due diligence-maatregelen vereist.
November 2018 - De regering heeft zich ertoe verbonden een wetsvoorstel te steunen dat een waakzaamheidsplicht voor de hele EU instelt.

Italië
2001 - Wetsdecreet inzake de administratieve aansprakelijkheid van juridische entiteiten werd ingevoerd, dat strafrechtelijke aansprakelijkheid voor schendingen van de mensenrechten inhoudt. In Italiaanse bedrijven zouden er nalevingsprogramma's moeten zijn.

Nederland
Maart 2021 - Een wetsvoorstel, het Nederlandse wetsvoorstel inzake verantwoord en duurzaam ondernemen, om de wet op de zorgvuldigheidseisen voor kinderarbeid uit te breiden, is gemodelleerd naar de Duitse en Noorse wetten inzake de toeleveringsketen. De wet zou echter alleen gelden voor bedrijven met meer dan 250 werknemers.
 
Noorwegen
Juni 2021 - Op 14 juni 2021 heeft het Noorse parlement de Transparantiewet goedgekeurd. Deze wet verplicht grote en middelgrote ondernemingen om due diligence te verrichten op het gebied van mensenrechten en fatsoenlijk werk, niet alleen in hun toeleveringsketen, maar in alle zakelijke relaties in hun waardeketen. Tot dusver ontbreekt de due diligence voor milieuaspecten nog. Dit kan echter worden veranderd bij de volgende herziening van de wetgeving. 
November 2019 - Commissie voor ethische informatie heeft een ontwerpwet gepubliceerd die betrekking heeft op de transparantie, de kennisplicht en de due diligence in de toeleveringsketens. Tegelijkertijd onderzoekt de regering een mogelijke wet tegen moderne slavernij die vergelijkbaar is met de Britse Modern Slavery Act.

Zwitserland
Juni 2018 - De Nationale Raad (Lagerhuis) heeft een wetsvoorstel goedgekeurd dat grote bedrijven verplicht tot het uitvoeren van due diligence op het gebied van mensenrechten. Dit wetsvoorstel was een tegenvoorstel aan het Burgerinitiatief Verantwoord Ondernemen, dat de Grondwet wilde wijzigen om zorgplicht voor bedrijven in te voeren, met inbegrip van zorgvuldigheid op het gebied van mensenrechten en wettelijke aansprakelijkheid.
November 2020 - Het Initiatief Verantwoord Ondernemen was onderwerp van een referendum en werd niet aangenomen. Daarom is het tegenvoorstel (inclusief niet-financiële rapportageverplichtingen, mensenrechten due diligence regels met betrekking tot kinderarbeid en conflictmineralen) van kracht geworden.

Verenigd Koninkrijk
2015 - Er is een Modern Slavery wet aangenomen, met inbegrip van een transparantieclausule voor de toeleveringsketens, die voorziet in zorgvuldigheidsmaatregelen om ervoor te zorgen dat er geen slavernij of mensenhandel in de toeleveringsketens plaatsvindt.
Januari 2020 - De milieuwet is opnieuw bij het parlement ingediend.
Maart 2020 - Een parlementslid heeft een amendement op het milieuwetsvoorstel ingediend dat de regering verplicht om een apart wetsontwerp over de due diligence op het gebied van de mensenrechten te publiceren.  

Zie het onderstaande plaatje voor een groter overzicht van de bewegingen rond de due diligence-wetgeving (in het Engels): 

Source: European Coalition of Corporate Justice, June 2021