Ontdek de verborgen kosten van mineralen en metalen met de MVO Risico Checker

Kritieke mineralen zoals koper, lithium, nikkel en kobalt zijn essentieel voor de overgang van koolstofintensieve technologieën naar schone energietechnologieën, zoals windturbines, zonnepanelen, elektrische voertuigen en batterijen. Hierdoor neemt de druk toe om meer van deze grondstoffen te winnen. De International Energy Agency schat dat de vraag naar deze transitiemineralen tegen 2030 verdrievoudigd zal zijn.

Toch gaat de winning en verwerking van transitiemineralen ook gepaard met ernstige milieurisico’s, waaronder aantasting van het landschap, verlies van biodiversiteit, uitstoot van broeikasgassen, evenals bodem- en watervervuiling. Daarnaast wordt mijnbouw in verband gebracht met mensenrechtenschendingen zoals kinder- en dwangarbeid, schending van de rechten van inheemse gemeenschappen, en ernstige arbeidsongevallen. Transitiemineralen worden vaak gewonnen in landen met lage sociale en milieustandaarden, wat betekent dat de mensenrechten- en milieurisico’s voor schone energietechnologieën zich vooral voordoen aan het begin van de toeleveringsketen.

Hoog waterverbruik bij lithiumwinning in Latijns-Amerika

Een voorbeeld van dit soort risico’s is de winning van lithium in Zuid-Amerika. Dit lichte metaal is een belangrijke grondstof in de mondiale energietransitie. Meer dan de helft van de wereldwijde lithiumreserves bevindt zich in de zoutvlaktes van de zogenaamde ‘lithiumdriehoek’ tussen Argentinië, Bolivia en Chili. In deze regio wordt het materiaal gewonnen uit lithiumhoudend zoutwater dat afkomstig is uit ondergrondse zoutafzettingen

Om het perspectief van direct betrokkenen beter weer te geven, hebben wij samengewerkt met de Argentijnse NGO Fundación Ambiente y Recursos Naturales (FARN). FARN heeft ons uitgebreide informatie gegeven over de negatieve gevolgen van lithiumwinning in Argentinië, die wij vervolgens hebben opgenomen in de MVO Risico Checker-database. De volgende effecten op mens en milieu worden in verband gebracht met lithiumwinning in Argentinië

• De winningsmethoden verbruiken grote hoeveelheden water, wat de kwetsbare ecosystemen en de levensomstandigheden van lokale gemeenschappen in deze droge regio in gevaar brengt.

• Betrokken inheemse gemeenschappen bekritiseren vaak schendingen van hun recht op free, prior and informed consent (FPIC), evenals gebrekkige milieueffectrapportages van mijnbouwprojecten.

• Tegenstanders van mijnbouwprojecten, net als mensenrechten- en milieuactivisten, worden vaak blootgesteld aan repressie, waaronder geweld, bedreigingen en lastercampagnes.

Om bedrijven te helpen deze risico’s aan te pakken, raden wij altijd aan om gebruik te maken van de MVO Risico Checker om de grondstoffen van producten te beoordelen. Voor gebruiksgemak wordt binnen de CSR Risk Check de SITC-classificatie toegepast. In de onderstaande tabel (Tabel 1) geven wij de zoektermen waarmee je de relevante transitiemineralen in onze tool kunt vinden.

Het MVO Risico Checker team zet zich in om actuele risicoinformatie over transitiemineralen te blijven aanbieden. Onlangs hebben we nieuwe productcategorieën toegevoegd voor kobalt, mangaan, lithium en grafiet in onze database. We hebben onze database uitgebreid met gedetailleerde risicoinformatie en inzichten over diverse transitiemineralen. Dit is mogelijk gemaakt door samenwerkingen met verschillende NGO’s die waardevolle kennis met ons hebben gedeeld. Mocht je vinden dat er informatie ontbreekt, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen via mvorisicochecker@mvonederland.nl